İçimizdeki Lombroso

22 Haziran 2011 Çarşamba

Türkiye’de “suç”un, “suçlu”nun ve “ceza”nın tanımını değiştirmek, hukuk sistemini revize etmek gerekiyor. Hukukun evrensel simgesi Adalet Tanrıçası Themis, artık Türkiye için “tanrıça” olmaktan çıktı. Belli bir kesimin hamiliğine soyundu. Elindeki kılıç, kin silahına dönüştü. Terazisinin ayarı bozuk. Gözünün sadece biri bağlı. Adalete şaşı bakıyor.
Devlet destekli bir cadı avı sürüyor Türkiye’de. Avcıların kimliği meçhul. “Suç”un tanımı da kanıtı da muğlak. “Hukuk” kavramının tanımında bile uzlaşamayan hukukçular, “suç” ve “ceza” kefesindeki hassasiyeti kaybediyor. Yargının topuzu ile vicdan topuzu asimetrik.
Adem ile Havva’dan beri “suç” yerli yerine oturmamış. Ahlâk öğretisinin babası olan filozof, suçlanmakla kalmamış idam edilmiş. Modern kriminolojinin kurucuları, “tipsiz”likten suçlu ilan etmiş insanı. Bir dönem tıp da katılmış bu vehamete.
Milattan önce “suç”u tanımlayan Platon, 19. yüzyılda adli tıp profesörü Cesare Lombroso’ya esin kaynağı olacağını bilemezdi. Platon, “suç” için kabaca, “ruh hastalığı” demiş. Lombroso ise,  kriminolojinin değil, toplumun da fiziksel hastalıklı insanları potansiyel suçlu ilan etmesine öncülük etmiş. Lombroso, “suç”un sadece psikolojik değil, biyolojik temelleri de olduğunu savunmuş. Tanı değişince tedavi de değişmiş…  Lombroso’ya tekrar döneceğiz.
Günümüzde genel tanımı ile yasaklanan ya da cezalandırılan davranışlar bütünü suç. “Bir fiilin suç olabilmesi için hukuk önünde ispatlanmış olması gerekir” diyor hukukçu. Hukuk, ispatlanmamış suçu iftira sayıyor. İftira da bir suç…
Hiçbir demokraside hukuk,  “orman kanununun” kendi yerine geçmesine izin vermez. Çünkü bu tür girişimlere izin veren hukukun bizatihi kendisi suç işlemiş olur.
Hukukçu dostum, “Ne adaletinden bahsediyorsun. Adalet dediğin kızın gözü bağlı… Gelen geçen tecavüz ediyor” dediği gün şok geçirmiştim…
Özal, “Yasaları bir kez delmekle bir şey olmaz” demişti. Suç, bireysel bir keyfiliktir. Cesaretini bireysel özgürlükten alır. Ama devlet adamı ya da devleti temsil eden gücün suç işleme özgürlüğü yoktur. Hukukun üstünlüğü, hukuku  uygulayanları üstün kılmaz.
Hukukun üstünlüğü” ilkesi bir süredir çiğneniyor bu ülkede. Kimse de rahatsız olmuyor. Kimi zaman şikayet konusu edilse de siyasiler hep bir ağızdan, “Hukukun üstünlüğü…” diyor… Zaman susuyor… Birileri hukukun üstünde olmaktan haz alıyor...
Dönelim Lombroso’ya… Cesare Lombroso, bir İtalyan adli tıp profesörü… 1836-1909 tarihleri arasında yaşamış… Hayatının önemli bir bölümünü “suç”u araştırarak geçirmiş. Suçluya ulaşmak için “suç” işleyip hapse girmiş.
O, suçun doğuştan geldiğini savunmuş. Platon “ruh hastalığı” derken o biyolojik hastalıkları suçun merkezi saymış. Epilepsi hastalarının potansiyel suçlu kabul edilmesi gibi…İnsanları fiziksel görünümlerine bakarak suçlu ilan etmiş. Kafa biçimi, asimetrik yüz hatları, kulak, burun, ağız ve dişteki aksaklıklar suçun kanıtı olmuş.
Kısa boylu ve şişman olan insanların genellikle dolandırıcı olduğu sonucuna varmış.  Lombroso’ya göre, kısa boylu ve şişman değilse çok göz kırpan ve tikleri olan insanlar da dolandırıcıdır.
Suç”un fiziksel bir hastalık olduğunu savunan Lombroso, doğal olarak “ceza”nın da “suç”u ortadan kaldırmayacağı tezini geliştirmiş. Ceza yerine tedavi önermiş... Kriminolojide yıllarca Avrupa’yı etkisi altına almış. Fiziksel rahatsızlığı olan insanların suç işlemeden önce izlenmesini, ilk suçunu işlediğinde de ömür boyu sürgüne gönderilmesini önermiş.
Lombroso’nun takipçileri ise, onun belirlediği insan tipinin, suç işlemeden yakalanıp hapse atılmasını önermeye kadar götürmüş işi. Yargısız infaz her devrin derdi olmuş…
Nazi’lerin Yahudi düşmanlığının altında Lombroso’nun tezinin yattığı söylenir. Naziler’e göre de Yahudi’ler doğuştan suçludur. Ortaçağ’daki cadı avını çağrıştıran Lombroso anlayışı, bugün de dimdik ayaktadır. Bireysel suçun, kişinin memleketine mal edilmesi gibi... “Her Kürt PKK’lıdır” diyenlerin sayısı kaçtır? Ya da “Her ulusalcı Ergenekoncudur” diyenlerin…
19. yüzyılın kriminoloji bilimine öncülük eden Lombroso insanlık suçu işlemiş.  Aramızdaki Lombroso’lara dikkat edin...
__________________________
Bu yazının, http://www.gazetecileronline.com'da/ yayınlanma tarihi
21 Mart 2011, 18:29'dir...

0 yorum:

 
 
 
 
Copyright © güvence