Rusya Başbakanı Vladimir Putin, Ukrayna'ya enerji alanında işbirliği teklif etti. Teklif kabul görürse Gazprom ile Naftogaz dünya devleri arasına girecek.Bu da Moskova’yı enerjide tek söz sahibi yapacak.Putin, Ukrayna Başbakanı Mykola Azarov ile Soçi'de görüştü ve bu görüşmeden önce basın aracılığı ile duyurduğu teklifini bizzat sundu.
Putin görüşmeye ilişkin basın toplantısında da teklifini dünya kamuoyuna duyurdu.
Avrupa'ya gaz ihracatının yüzde 80'ini Ukrayna'nın boru hatları ile yapan Rusya, bir süredir bu hat üzerinde daha etkili olmanın yollarını arıyordu.
Ancak Putin’in bu teklifi Ukrayna halkında şok etkisi yarattı. İki ülke arasında uzun zamandır süren gerginlikte, Ukrayna’da Rusya yanlısı Viktor Yanukoviç'in Devlet Başkanı seçilmesi ile yeni bir sayfa açılıyor.
Ukrayna'daki muhalifler, siyasi konjonktürün buna uygun olmadığını ve Gazprom ile Naftogaz’ın boy ölçüşemeyeceğini savunuyor.
Kiev'deki uzmanlar, Putin’in teklifini bölgesel işbirliğinden çok, emperyalist buluyor ve Rusya’nın asıl amacının Ukrayna’nın enerji hatlarını kontrol altına almak olduğunu savunuyor.
Ancak, tüm bu görüş ve düşüncelere rağmen Rusya ve Ukrayna enerji bakanlarının Mayıs’ın ikinci haftasından sonra bir araya gelerek teklifi değerlendirecekleri öğrenildi. Bakanların toplantısına Gazprom ve Naftogaz yetkilileri de katılacak olması Ukrayna hükümetinin Putin'in teklifine çok da soğuk yaklaşmadığı şeklinde yorumlandı.
Gerçekleşirse bu ortaklık doğalgaz ile sınırlı kalmayacak. Putin, Soçi'den önce yaptığı açıklamalarında nükleer ortaklıktan da söz etmişti. Peki iki ülke enerji hatlarını birleştirirse ne olacak?
Batılı bankaların, global ekonomik krizin tırmandığı günlerde eski Sovyet ülkelerini kaderleri ile başbaşa bırakıp, bölgeyi terk etmesi, bu ülkelerde Batı'ya karşı derin bir güvensizlik yarattı ve eskiyi arar hale getirdi.
Kriz günlerinde bölge ülkeleri, ekonomik olarak Moskova’ya yöneldi. Yani, kötü günlerde Ukrayna gibi ülkeleri kaderine terk edip sırtını dönen Batı’nın bu ülkelere yeniden “özgürlük ve barış” nutku atması, imkansız hale geliyor.
Görünen o ki, Putin’in teklifi Ukrayna'da ciddi bir yankı bulacak ve tepki ile karşılaşacak. Ancak, diplomaside, yani siyasette iki kere iki her zaman dört etmiyor. Ukrayna'nın devlet adamları bu teklifi hemen elinin tersi ile reddetmediğine göre, bölge yakından izlenmeli.
Eski KGB ajanı Putin, herhalde pembe hayallerle bu teklifi, altyapısını oluşturmadan dünya kamuoyuna duyurmadı. Soçi’de düzenlediği basın toplantısında ülkesinin, Ukrayna’ya verdiği ekonomik desteğe de gönderme yapmayı ihmal etmedi.
Ukrayna Putin’in teklifini kabul ederse ne olacak?
En önemlisi Avrupa Birliği’nin, Ukrayna’nın yeniden Rus peyki olmasını engellemek yönünde harcadığı çabaları boşa çıkacak. Ukrayna, Bağımsız Devletler için de bir rol model oluşturabilir. Eski sosyalist ülkeler yeni bir açılımla AB'ye alternatif bile yaratabilir.
Tabi ki, Rusya ile Ukrayna'nın enerji ortaklığı gerçekleşirse Nabucco Projesi'ne de ağır darbe vuracak.
30 Nisan 2010
Kayıtlar
0 yorum:
Yorum Gönder